Bình luận về hợp tác Philippines - Việt Nam Việt Nam và Philippines hy vọng phát triển hợp tác hàng hải Giáo sư Aileen SP. Baviera, từ Đại học Philippines, cho BBC biết nhận xét của bà về đề xuất mới đây của chính phủ Philippines nhằm tìm giải pháp cho cuộc tranh chấp. Giáo sư Aileen SP. Baviera: Đề xuất này mang tính xây dựng vì nó nhấn mạnh giải pháp khu vực có can dự của Asean, dựa trên luật quốc tế và cố gắng làm rõ tính chất cuộc tranh chấp để mở đường cho các nước tìm kiếm giải pháp và tìm hợp tác. Tuy nhiên, đề xuất thiếu một số yếu tố quan trọng như một chính sách đưa Trung Quốc vào cuộc thảo luận và thiếu hành động về đề xuất Quy tắc Hành xử Asean - Trung Quốc. Ngoài ra, theo tôi, một số nước trong Asean chưa sẵn sàng cho cách tiếp cận trực tiếp như vậy. Các nước sẽ cần được thuyết phục rằng đây là cách làm thực tiễn. BBC:Gần đây liên tục có nhiều hội thảo liên quan Biển Đông. Giáo sư có nhìn thấy sự gần lại trong quan điểm giữa các học giả, đặc biệt là giữa các nhà nghiên cứu của Philippines và Trung Quốc? Theo tôi, một điểm chung có thể đạt được là nhìn nhận rằng tranh chấp lãnh thổ liên quan những vấn đề rộng hơn như an ninh hàng hải, lo ngại về môi trường biển (như Trung Quốc đã thừa nhận trong Sách Trắng gần đây về phát triển hòa bình). Vì thế, một hướng có thể theo đuổi là mở rộng cuộc đối thoại để bàn cả về hợp tác hàng hải trong khu vực. Một số học giả người Hoa (không nhất thiết là làm việc ở Trung Quốc) cũng nói cần phải làm rõ tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc, nhưng vẫn còn nhiều tranh cãi quanh điểm này. "Philippines và Việt Nam cần hợp tác không chỉ để đối phó với Trung Quốc mà còn để hiểu rõ hơn quan tâm và nhìn nhận chiến lược của nhau." Giáo sư Aileen SP. Baviera Đây không phải là vấn đề cho Philippines mà là của Trung Quốc. Họ cần đưa ra một đòi hỏi được định nghĩa hợp lý để có thể làm điểm khởi đầu cho đàm phán và nó cần chứng tỏ mong muốn nghiêm túc giải quyết vấn đề trong hòa bình. Việt Nam, Philippines và một số nước khác đã bắt đầu giải thích và theo cách nào đó cũng mềm hóa đòi hỏi thể hiện qua luật đường cơ sở của Philippines và hồ sơ thềm lục địa của Việt Nam. Chúng tôi hy vọng Trung Quốc cũng sẽ làm như thế. BBC:Tại Philippines, giới học giả và những người làm chính sách có nghĩ rằng Việt Nam và Philippines có thể hợp tác thân hơn để đối phó với Trung Quốc? Philippines và Việt Nam cần hợp tác không chỉ để đối phó với Trung Quốc mà còn để hiểu rõ hơn quan tâm và nhìn nhận chiến lược của nhau. Là các nước trong Asean, chúng ta cũng cần hợp tác vì một kết quả giúp bảo đảm ổn định lâu dài trong khu vực, sự bền vững của Asean và ngăn chặn đối đầu quân sự có dính đến các cường quốc trong vùng biển chia sẻ chung giữa chúng ta.
|