Asean ‘thống nhất’ lập trường về COC
Các nhà lãnh đạo đông nam Á đã thống nhất kêu gọi Trung Quốc bắt đầu đàm phán chính thức ‘càng sớm càng tốt’ về việc soạn thảo một bản nguyên tắc ứng xử mang tính ràng buộc pháp lý nhằm ngăn chặn nguy cơ xung đột trên khu vực Biển Đông. Hãng tin Mỹ AP dẫn lời ông Surin Pitsuwan, tổng thư ký Asean, tức Hiệp hội các quốc gia đông nam Á, cho biết khối này đã thông qua quyết định này hôm Chủ nhật ngày 18/11 trong cuộc họp thượng đỉnh thường niên tại thủ đô Phnom Penh của Campuchia. Các tranh chấp chủ quyền trên Biển Đông đã bao trùm các cuộc thảo luận tại Thượng đỉnh Asean kỳ này mặc dù chương trình nghị sự cũng bàn đến các chủ đề như nhân quyền và mở rộng khu vực mậu dịch tự do châu Á. Ông Surin cho biết các nước thành viên Asean đã đưa vào bản thảo quy tắc ứng xử này những điểm mà họ mong muốn và giờ đây các nước này đã sẵn sàng ngồi lại với nhau với tư cách là một khối thống nhất để đàm phán với Trung Quốc. Các cuộc đàm phán này sẽ bắt đầu ngay lập tức, thậm chí ngay sau khi hội nghị thượng đỉnh ở Phnom Penh kết thúc, Surin nói. Trong lúc này, Thủ tướng Trung Quốc Ôn Gia Bảo đã đến Phnom Penh vào Chủ nhật ngày 18/11 và đã có cuộc tiếp xúc với Thủ tướng Hun Sen của nước chủ nhà ngay sau đó. Trước khi ông Ôn đến nơi, các nhà lãnh đạo Asean đã thể hiện sự đoàn kết hiếm thấy trước đòi hỏi chủ quyền của Trung Quốc trên Biển Đông, hãng tin Anh Reuters nhận xét. Asean đã yêu cầu nước chủ nhà Campuchia nói với ông Ôn rằng họ muốn bắt đầu đàm phán về COC. “Họ (các nhà lãnh đạo Asean) muốn thấy các cuộc đàm phán bắt đầu càng sớm càng tốt bởi vì đây là vấn đề được cộng đồng quốc tế quan tâm, quan ngại và lo lắng,” ông Surin nói với các phóng viên. Tổng thống Mỹ Barack Obama cũng đang trên đường đến Campuchia để tham dự Thượng đỉnh Đông Á. Washington đã hậu thuẫn cho việc soạn thảo một bản quy tắc ứng xử để tránh các hành động hung bạo trên Biển Đông. Obama được trông đợi sẽ lặp lại lời kêu gọi của Mỹ về một bộ quy tắc ứng xử mang tính ràng buộc pháp lý cho các tranh chấp trên Biển Đông. Tuy nhiên các nhà ngoại giao đông nam Á cho rằng họ nhận được những ‘tín hiệu không rõ ràng’ từ các quan chức Trung Quốc.
Trước đó, tại cuộc họp các ngoại trưởng vào tháng 7, lần đầu tiên trong lịch sử Asean đã không thể thông qua thông cáo chung do bất đồng về vấn đề Biển Đông. Cộng đồng kinh tế Theo đó thì Cộng đồng này sẽ ra đời vào cuối năm 2015 thay vì vào ngày đầu tiên của năm này như dự định trước đó. Cộng đồng kinh tế Asean, vốn gần giống như Cộng đồng kinh tế châu Âu, sẽ hội nhập các nền kinh tế đa dạng của các quốc gia thành viên. Phạm vi của cộng đồng này sẽ bao trùm thương mại và đầu tư. Ngoại trưởng Thái Lan Surapong Tovichakchaikuk cho biết Thủ tướng Hun Sen đã đề xuất việc trì hoãn này và đã được tất cả các nước thành viên chuẩn y. Ông cho biết các nhà lãnh đạo của khối đã đồng ý rằng vẫn còn nhiều việc phải làm. “Asean quan tâm nhiều đến thực chất hơn là ngày tháng,” ông nói.
|