Việt Nam Tuần Qua

Việt Nam Tuần Qua
RFA 30.03.2013

Hiện trạng chiếc tàu cá Việt Nam bị Trung Quốc bắn cháy
Photo courtesy of nguoiduatin.vn
Cùng với những hành động leo thang xâm chiếm chủ quyền lãnh hãi Việt Nam ở Biển Đông, Bắc Kinh cũng đồng thời leo thang trong việc đưa ra các phát ngôn cho rằng vùng biển giàu tài nguyên thiên nhiên này là của Trung Quốc.

Bắn tàu cá VN là hợp pháp
Một ngày sau khi phát ngôn viên Bộ ngoại giao Việt Nam, ông Lương Thanh Nghị, lên tiếng tố cáo việc tàu Trung Quốc bắn cháy tàu cá Việt Nam và yêu cầu Bắc Kinh phải điều tra sự việc; phát ngôn viên Bộ ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi hôm thứ Tư 26 tháng 3 đáp trả rằng: không có chuyện tàu Trung Quốc nổ súng vào tàu cá Việt Nam; nhưng nếu có thì đây là một hành động hợp pháp nhằm bảo vệ chủ quyền của Trung Quốc.

Việc tàu vũ trang Trung Quốc nhắm bắn vào tàu ngư dân Việt Nam xảy ra hôm 20 tháng 3 vừa qua, khi chiếc QNg 96382 của ngư dân Lý Sơn - Quảng Ngãi đang đánh bắt hải sản tại gần quần đảo Hoàng Sa thuộc chủ quyền Việt Nam.

Sự việc được thuyền trưởng Phạm Quang Thạnh thuật lại với Mặc Lâm của Đài Á Châu Tự Do như sau:

“Em xuất phát ngày 8 tháng 2, đến ngày 20 em gặp một chiếc tàu Trung Quốc; khi phát hiện ra nó thì tụi này ở đàng xa đã bỏ chạy rồi. Sau đó cỡ tầm 30 tới 40 phút sau thì nó đã đến sát tàu em. Khi tới sát rồi nhưng nó cũng không ra tín hiệu gì còn mình thì lo chạy phần mình, nó lo kè phần nó. Dí đuổi mãi tới vài mươi phút sau nó đấu đầu tàu em buộc phải quay tàu. Sau khi quay xoay tròn vài vòng bắt đầu em cắt hướng đi để về hướng Đông ra khỏi vùng biên. Nhưng lúc đó nó đứng sát em nó dùng súng bắn thẳng vào tàu em.

Lúc đó em đã chạy vào cabin, em nghe bốn tiếng nổ và phát hiện là tàu em đã bị cháy ở cabin, nó bị bốc lửa và cháy. Lúc đó em hô cho tất cả anh em thuyền viên múc nước biển để cứu lửa. Lúc đó lửa nó cháy gần tới bốn bình gas đang nằm ngay trên cabin, em sợ bốn bình gas này phát nổ thì anh em trong tàu không ai sống sót nên em mạo hiểm tính mạng tới ngay cabin để dập tắt ngọn lửa.

“ Sau khi quay xoay tròn vài vòng bắt đầu em cắt hướng đi để về hướng Đông ra khỏi vùng biên. Nhưng lúc đó nó đứng sát em nó dùng súng bắn thẳng vào tàu em.

Thuyền trưởng Phạm Quang Thạnh
”Khi ngọn lửa cháy nó đã bỏ đi. Cỡ 30 phút sau thì bọn em mới dập tắt được ngọn lửa. Khi lửa tắt rồi em mới ngó lại thì thấy chiếc tàu đó đã cách xa từ 5 tới 6 hải lý.”

Đây không phải lần đầu tiên tàu Trung Quốc nổ súng vào tàu ngư dân Việt Nam; tuy nhiên những hành động cũng như phát ngôn mới nhất này của Bắc Kinh cho thấy họ nghiễm nhiên coi các quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa của Việt Nam là thuộc chủ quyền của Trung Quốc; đồng thời gia tăng đe dọa ngư dân Việt Nam bằng vũ lực.

Trả lời phóng viên Gia Minh của Đài Á Châu Tự Do, ông Trần Công Trục, nguyên trưởng ban Biên giới Chính Phủ, bày tỏ sự bất bình những hành động leo thang của phía Trung Quốc:

“Trung Quốc tăng cường hoạt động rất mạnh, rất là dồn dập. Đặc biệt họ sử dụng các lực lượng núp dưới danh nghĩa là các tàu chấp phát như hải giám, tuần ngư. Chúng ta biết rằng các hoạt động đó ngày càng mạnh hơn lên.

Hành động đó mang tính cách thách thức dư luận, bất chấp các luật pháp và công ước của quốc tế, và đặc biệt gần đây thì tiếp theo những việc bắt bớ và đánh đuổi rồi ngăn cản... và bây giờ họ sử dụng đến các vũ khí để đánh thẳng vào tàu đánh cá của Việt Nam, mà như các bạn đã biết là một con tàu của Việt Nam bị bắn cháy ở ca-bin mà suýt nữa là làm nổ tung con tàu.

Điều đó rõ ràng là bước leo thang rất mới, Trung Quốc đã sử dụng đến sức mạnh của mình, đến vũ khí để gây ra sự kiện đó. Tôi nghĩ đây là hành động rất là trắng trợn, vi phạm đến luật pháp, công ước của quốc tế.”

Làm gì để bảo vệ ngư dân

Tàu cá VN bị truy đuổi và bị tàu TQ bắn cháy hôm 20 tháng 3. Courtesy nld.
Với những gì đang xảy ra tại Biển Đông cũng như các hành động leo thang bạo lực của Trung Quốc, câu hỏi đang được đặt ra không còn là liệu Trung Quốc có tiếp tục tấn công ngư dân Việt Nam hay không, mà là chính quyền cần phải làm gì để bảo vệ ngư dân?

Lên tiếng với Đài Á Châu Tự Do, ông Trần Cao Mưu, Tổng thư ký Văn phòng Trung ương Hội Nghề Cá Việt Nam nhấn mạnh:

“Họ ngày càng có những hành động nâng cao sự lấn át của họ, ví dụ như không chỉ xua đuổi tàu thuyền của ngư dân Việt Nam, không những bắt bớ và cướp bóc tài sản khi mà ngư dân Việt Nam khai thác trên vùng biển chủ quyền, cao hơn nữa bây giờ người ta đã dùng vũ lực tức dùng súng để bắn vào tàu thuyền, đốt cháy cả tàu thuyền chẳng hạn.

Đó là những hành động có hệ thống, và là những hành động ngày càng được nâng cao; vì vậy phía Việt Nam cũng cần phải có thái độ và trách nhiệm để bảo vệ được ngư dân; đặc biệt tính mạng và tài sản của ngư dân khai thác trên vùng biển chủ quyền được an toàn hơn. Chứ nếu cứ để tình trạng này xảy ra nữa thì ngư dân Việt Nam sẽ rất khó khăn.”

Hoa Kỳ lo ngại
Thái độ gây hấn và thậm chí sử dụng đến cả vũ lực của Trung Quốc không những gây bất bình trong công luận Việt Nam mà còn khiến nhiều quốc gia khác lo ngại cho an ninh của khu vực.

Tuyên bố trong cuộc họp báo tại thủ đô Washington chiều thứ Ba 26 tháng 3, phát ngôn viên Bộ ngoại giao Hoa Kỳ Patrick Ventrell cho biết phía Mỹ rất quan ngại trước việc tàu Trung Quốc nổ súng vào tàu cá Việt Nam.

Theo ông Patrick Ventrell,“Hoa Kỳ có lợi ích quốc gia tại Biển Đông. Vì vậy phía Mỹ kêu gọi các bên cần duy trì hòa bình và ổn định, tôn trọng luật pháp quốc tế, quyền tự do hàng hải và giao thương hợp pháp mà không bị ngăn trở trên biển Đông.

Ngoài ra, ông Ventrell cũng cực lực phản đối việc đe dọa hoặc sử dụng vũ lực hoặc áp bức từ bất kỳ phía nào nhằm thúc đẩy các tuyên bố chủ quyền ở biển Đông.

Và ông cũng cho biết thêm là Bộ ngoại giao Hoa Kỳ sẽ tiếp tục tìm hiểu thông tin về sự việc tàu Trung Quốc bắn cháy các tàu Việt Nam, đồng thời nhấn mạnh rằng những sự việc diễn ra gần đây càng cho thấy cần phải có một Bộ quy tắc ứng xử chung ở Biển Đông, tức COC.

Sự việc tàu Trung Quốc nổ súng bắn cháy tàu cá Việt Nam trong Biển Đông đã ngày càng khiến cho những lo ngại về các xung đột vũ trang có thể bùng phát trong vùng biển có nhiều tranh chấp này.

Mặc dù Việt Nam đã lên tiếng phản đối, Hoa Kỳ đã bày tỏ quan ngại, nhưng trước thái độ hung hăng và bất chấp các công ước quốc tế của phía Trung Quốc, việc mưu tìm một giải pháp cho vấn đề Biển Đông dường như khó sớm thành hiện thực. Và điều này tất nhiên dẫn đến chuyện tính mạng và tài sản của ngư dân Việt Nam sẽ còn tiếp tục bị đe dọa trong mỗi chuyến ra khơi.