Ngày 14.06.2013, 07:40 (GMT+7) SGTT.VN - Biển Đông không thể là vật cược của bất cứ thoả thuận ngầm nào giữa các cường quốc khi nó liên quan đến hoà bình, ổn định và tự do hàng hải của cả cộng đồng quốc tế. 
Cùng lúc từ cả hai Quốc hội Dư luận quan tâm đến các sự kiện gần đây ở hai bờ Thái Bình Dương. Ở bên này, lần đầu tiên tại diễn đàn công khai, đại biểu Dương Trung Quốc đã cảnh báo Quốc hội Việt Nam về một bài học sớm nhất trong lịch sử nước nhà, đó là bài học cảnh giác. Dĩ nhiên, ông phát biểu khi đã có tin lan truyền về cấp cao Trung – Mỹ. Ông cảnh báo, mất đi ý thức cảnh giác là điều rất nghiêm trọng. Quốc hội không thể phó mặc, cho dù vẫn nuôi dưỡng lòng tin vào những nhà lãnh đạo, nhưng chắc chắn niềm tin ấy có những lý do để không còn như trước nữa! Và để đánh giá đúng hơn bản chất của vấn đề, chiều 11.6, Quốc hội đã được nghe báo cáo chi tiết về tình hình Biển Đông. Đại biểu Dương Trung Quốc đã chuyển lời những người làm công tác sử học tới Chính phủ. Sang năm vừa đúng 40 năm Trung Quốc chiếm Hoàng Sa (năm 1974) và 35 năm cuộc chiến tranh bảo vệ biên giới phía Bắc (năm 1979). Chính phủ nên chỉ đạo sinh hoạt chính trị thế nào để ghi nhận bài học sâu sắc về chiến tranh, cũng là bài học về hoà bình. Chỉ có thấm nhuần những bài học lịch sử thì mới bảo vệ vững chắc được chủ quyền và giữ gìn hoà hiếu lâu bền với bất kỳ quốc gia nào trên thế giới. Hy vọng vấn đề Biển Đông từ nay sẽ xuất hiện đều đặn/công khai trong các chương trình nghị sự, chứ không chỉ trình bày thoáng qua trong các báo cáo. Ở bên kia Thái Bình Dương, cũng vào đầu tuần này, ba nghị sĩ Quốc hội là Robert Menendrez (chủ tịch uỷ ban Đối ngoại Thượng viện), Marco Antonio Rubio (ứng viên đảng Cộng hoà sẽ tranh cử tổng thống Mỹ năm 2016) và Ben Cardin (đảng Dân chủ) đã trình lên Thượng viện một dự thảo nghị quyết, trong đó lên án Trung Quốc đe doạ vũ lực ở Biển Đông. Dự thảo yêu cầu Thượng viện lên án “Trung Quốc sử dụng thủ đoạn gây áp lực, đe doạ sử dụng vũ lực thông qua hải quân, hải giám, tàu cá, máy bay quân sự hay dân sự trên biển Đông để khẳng định các yêu sách chủ quyền hoặc cố tình thay đổi hiện trạng các vùng biển tranh chấp”. Dự thảo được chuyển tới Thượng viện đã dẫn nhiều sự cố nguy hiểm liên quan đến các hoạt động gây hấn. Cụ thể: Trung Quốc ngang nhiên cắt cáp thăm dò địa chấn của tàu Việt Nam tháng 5.2011, chặn lối vào bãi cạn Scarborough tháng 4.2012, phát hành bản đồ chính thức với đường lưỡi bò (phi pháp) như biên giới quốc gia và ngày 8.5 tàu hải giám xâm nhập/hiện diện bất hợp pháp tại Bãi Cỏ Mây, nằm trong quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền Việt Nam. Dự thảo cũng trích dẫn sự quan ngại của Mỹ khi Trung Quốc thành lập cái gọi là “thành phố Tam Sa” và đơn vị quân sự đồn trú mới trong vùng biển tranh chấp trên Biển Đông năm 2012. Phải căn cứ vào UNCLOS Ngày 12.6, theo TTXVN, trong hội nghị lần thứ 23 về Công ước Luật biển (UNCLOS) tại Liên hiệp quốc, đại sứ Lê Hoài Trung đề nghị, các quốc gia ven biển cần nghiêm túc tuân thủ các quy định của UNCLOS, trong đó có việc các quốc gia tiến hành thương lượng nhằm dàn xếp bảo đảm an toàn cho ngư dân. Những dấu hiệu về sự kết nối trong ASEAN cũng đáng khích lệ. Báo The Star của Malaysia hôm 11.6 cho biết hãng dầu Petronas của nước này đã được bật đèn xanh để khai thác giếng dầu vùng nước cạn ở Block-102 và Block-106, sử dụng kỹ thuật EPS. Các lô dầu này nằm trong khu Hàm Rồng, ở vùng lòng chảo sông Hồng, nơi độ sâu của các giếng dầu này là từ 25 – 30 mét. Hay là khi vươn xa hơn để tìm một đối tác như Ấn Độ. Hải quân Ấn Độ và Việt Nam vừa có cuộc diễn tập cứu hộ trên Biển Đông vào ngày 8.6. Cuộc diễn tập được thực hiện trong thời điểm đội tàu chiến Hải quân Ấn Độ thăm cảng Tiên Sa (Đà Nẵng) từ ngày 4.6. Hay như ý kiến của GS Artha Nantachukra (giám đốc Viện nghiên cứu Phuphan, Thái Lan) về vai trò của ASEAN cũng đáng ghi nhận: “Trước bối cảnh các quốc gia trong khu vực đang phải đối mặt với nhiều thách thức, có vấn đề vượt quá khả năng giải quyết của một quốc gia hay các mối quan hệ song phương, thì ASEAN đóng vai trò trung tâm trong việc duy trì và củng cố môi trường hoà bình, ổn định, hợp tác cùng phát triển ở khu vực. ASEAN cần có sự đồng thuận trong quan điểm và hành động giải quyết các vấn đề quan trọng trong khu vực và thế giới...” Thiều Quang
|