Mỹ cân nhắc bỏ cấm vận võ khí với Việt Nam HÀ NỘI (NV) .- Hoa Kỳ cân nhắc bãi bỏ lệnh cấm bán võ khí sát thương cho Việt Nam, theo tin nhiều báo ở Việt Nam tường thuật cuộc họp báo của đại sứ David Shear tại Hà Nội hôm Thứ Tư 7 tháng 8, 2013. 
Nhân dịp thông báo kết quả chuyến thăm viếng Hoa Thịnh Đốn của chủ tịch nước CSVN Trương Tấn Sang mới diễn ra cuối tháng trước, ông Shear cho hay “Mỹ sẽ xem xét một cách nghiêm túc đề xuất của Việt Nam về dỡ bỏ lệnh cấm vận vũ khí sát thương và chính quyền của Mỹ cần những ủng hộ chính trị từ phía Mỹ”, theo sự tường thuật của VietnamNet. Còn tờ Tiền Phong thì viết là “ngài David B. Shear khẳng định Mỹ nghiêm túc xem xét việc bỏ cấm bán vũ khí sát thương cho Việt Nam, nhưng kèm theo một số điều kiện.” Theo tờ Tiền Phong, một trong những điều kiện được ông Shear nêu ra để Hoa Kỳ có thể dỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm bán võ khí sát thương là nhà cầm quyền Việt Nam phải nghiêm chỉnh cải thiện “vấn đề nhân quyền”. Việt Nam phải có một số hành động Việc đại sứ Shear nói chính phủ Mỹ cân nhắc bỏ cấm vận vũ khí sát thương có phải là một tín hiệu mới trong mối quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ hay không, giáo sư Nguyễn Mạnh Hùng, tại đại học George Mason, Hoa Thịnh Đốn, trả lời phỏng vấn của báo Người Việt qua điện thoại nói rằng “Tôi tin là có nhưng với điều kiện là Việt Nam phải có một số hành động”. Theo giáo sư Nguyễn Mạnh Hùng, “Cũng có nhiều người ở Mỹ ủng hộ bán võ khí cho Việt Nam nhưng Việt Nam phải có một số cử chỉ đáp ứng”. Rất có thể, Hà Nội sẽ thả một số tù chính trị vào dịp kỷ niệm cướp chính quyền 2-9 tới đây hoặc những ngày lễ quan trọng khác. Hồi năm 2006, tổng thống George W. Bush đã chỉ gỡ bỏ một phần đạo luật cấm bán võ khí cho Việt Nam, theo đó chỉ bỏ phần cấm bán các trang bị quốc phòng không có tác dụng sát thương. Bởi vậy, các chức sắc cao cấp hay lãnh tụ CSVN mỗi khi gặp các giới chức Mỹ đều kêu gọi gỡ bỏ luôn lệnh cấm bán võ khí sát thương hầu giúp nâng tầm quan hệ toàn diện giữa hai nước. Đầu tháng 6 năm ngoái, khi Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Leon Panetta đến Hà Nội, cả ông thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và Bộ trưởng Quốc phòng Phùng Quang Thanh đều nêu điều này ra với ông. Theo tin tức báo chí tường thuật, ông Panetta đã trả lời là điều đó chỉ có thể xảy đến khi Việt Nam cải thiện nhân quyền. Một tháng trước khi chủ tịch nước Trương Tấn Sang tới Mỹ, tham mưu trưởng quân đội CSVN Đỗ Bá Tỵ cũng đã tới Hoa Thịnh Đốn thúc giục Mỹ bỏ cấm vận võ khí sát thương. Võ khí trang bị quốc phòng của Hoa Kỳ sản xuất nổi tiếng tối tân nhất thế giới nhưng cũng đắt nhất thế giới. Hà Nội vừa không có nhiều tiền trong khi nhiều thứ võ khí Hoa Kỳ cũng không bán nếu không phải là đồng minh chiến lược. Bộ trưởng Quốc phòng CSVN Phùng Quang Thanh, ngày 5/6/2012 thấy tờ Tiền Phong thuật lời nói rằng nếu lệnh cấm vận được gỡ bỏ thì Việt Nam “có nhu cầu mua một số loại vũ khí trang bị trước hết để sửa chữa, bảo quản, nâng cấp” những võ khí của quân đội VNCH sử dụng trước đây. Đó là một số trực thăng võ trang UH-1D, trực thăng chuyển quân Chinook, xe tăng, thiết vận xa M113, đại bác 105 ly, 155 ly và 175 ly. Với quân đội Hoa Kỳ, đây là những đồ phế thải từ lâu nhưng với Hà Nội thì nếu tân trang sửa chữa được thì đỡ tiền hơn là mua sắm mới, dù không tối tân. Tháng Tư-2013, tạp chí thông tin quốc phòng nổi tiếng IHS Jane's cho hay “Việt Nam mong chờ sẽ mua được máy bay tuần tra hải quân P-3 Orion của hãng Lockheed Martin.” Tin được một viên chức cấp cao của hãng này xác nhận với IHS Jane's ngày 10-4-2013 tại triển lãm An ninh và Quốc phòng LAAD 2013 diễn ra ở thành phố Rio de Janeiro (Brazil). Khi các nghị sĩ John McCain và Joseph Lieberman tới Hà Nội đầu năm ngoái, các ông nói chế độ Hà Nội đã trao cho họ một danh sách dài những trang bị võ khí muốn mua của Hoa Kỳ. Các ông cũng cho hay CSVN cần phải cải thiện nhân quyền trước, nhưng từ đó tới nay thấy ngày càng tệ hại thêm. Nhiều hơn một lần, Đại sứ Shear nêu ra thực tế chính trị ở Hoa Thịnh Đốn khi nhắc nhở Hà Nội là chính phủ cần hậu thuẫn chính trị để các đề nghị bán võ khí cho ngoại quốc được quốc hội chuẩn y. Hạ Viện Hoa Kỳ mới thông qua dự luật Nhân Quyền Việt Nam ngày 31/7/2013 như một bằng chứng cho cái trở ngại chính trị mà ông Shear nói đến. Tờ Tiền Phong vớt vát thể diện cho Hà Nội khi viết rằng “Trao đổi với báo chí ngày 7/8, Đại sứ David B.Shear cho rằng xung quanh vấn đề này từ đầu năm 2013 đến nay Việt Nam đã có những cải thiện đáng kể.” Sự tường thuật của tờ Tiền Phong nhiều phần không trung thực và không nêu ra hết những gì ông Shear nói trong cuộc họp báo để người ta hiểu là ông “khen” thành tích nhân quyền của chế độ Hà Nội tiến bộ năm nay. Các bản tuyên bố của tòa đại sứ Hoa Kỳ về vụ kết án hai sinh viên Nguyễn Phương Uyên, Đinh Nguyên Kha, vụ kết án 14 thanh niên Công giáo thuộc giáo phận Vinh. Gần đây nhất, tòa đại sứ Mỹ đả kích mạnh mẽ cái Nghị định 72/2013/NĐ/CP siết sử dụng internet. Những điều vừa kể là một trong những bằng chứng chính phủ Mỹ lên án chế độ Hà Nội gia tăng đàn áp nhân quyền. (TN)
|