Philippines rút lại lời tố giác Trung Quốc Bằng chứng về các 'cọc bê tông của Trung Quốc' mà Philippines đưa ra hồi tháng Chín Trong một động thái gây bất ngờ, Tổng thống Philippines nói nước ông đã sai khi tố giác Trung Quốc cắm cọc bê tông trên bãi cạn Scarborough. Manila gần như quay ngoắt 180 độ khi Tổng thống Benigno Aquino nói rằng cáo buộc khi trước của Philippines là sai, "các cột bê tông đã có ở [trên bãi cạn] từ lâu chứ không phải là điều mới". Phát biểu mới nhất này, đưa ra hôm thứ Tư 23/10, đã gây ra đồn đoán về chiến thuật mới của Philippines tại Biển Đông, nhất là khi mà mấy tháng trước Manila còn đối đầu khá căng thẳng với Bắc Kinh trong vấn đề chủ quyền. Hồi tháng Chín, Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Voltaire Gazmin đã lên tiếng cáo buộc Trung Quốc chở cọc bê tông tới dựng trên bãi Scarborough, mà Trung Quốc gọi là Hoàng Nham, như một biện pháp khẳng định chủ quyền. Trung Quốc đã phản ứng giận dữ trước cáo buộc này. Philippines cũng đã kiện Trung Quốc ra tòa trọng tài quốc tế về tuyên bố chủ quyền đối với phần lớn Biển Đông của Bắc Kinh, vẫn được gọi là 'đường lưỡi bò'. Hiện chưa rõ triển vọng khiếu kiện ra sao. 'Bẻ từng chiếc đũa'?"Nếu Trung Quốc thành công trong việc 'bẻ từng chiếc đũa' thì nỗ lực của các nước khối Asean trong đàm phán Quy tắc Ứng xử tại Biển Đông (COC) sẽ thất bại nặng nề." Ông Storey nhắc lại hồi năm 2011 Philippines cũng từng cáo buộc Trung Quốc chở vật liệu xây dựng ra bãi Amy Douglas (tiếng Việt gọi là bãi Trung Lễ, thuộc quần đảo Trường Sa) nằm cách Palawan 125 hải lý, nhưng không đưa ra được bằng chứng nào. “Hành động đó như là tự bắn vào chân mình và lần này họ lại lặp lại. Điều này không có lợi gì cho uy tín của họ [Philippines]." Căng thẳng hồi tháng Chín cũng đã khiến Tổng thống Aquino hủy chuyến đi Quảng Tây tham dự Triển lãm Trung Quốc-Asean, bởi vậy sự thay đổi đột ngột trong thái độ lần này thu hút khá nhiều sự chú ý của giới quan sát. Rommel Banlaoi, cựu giáo sư Học viện Quốc phòng Philippines, cho đây là "bài học cho Manila phải kỹ càng hơn trong việc đưa ra các bình luận hay tuyên bố vốn có thể gây thêm xung đột hay hiểu lầm ở Biển Đông". Gary Li, phân tích gia cao cấp tại tổ chức IHS Maritime, thì nói việc ông Acquino thừa nhận sai lầm là khá bất thường vì xưa nay Philippines nhiều lần lỡ lời nhưng sau đó ỉm đi và cũng chẳng xin lỗi. Có thể đây là hiệu quả của chiến lược "tăng cường đối thoại" với các nước láng giềng Đông Nam Á của ban lãnh đạo mới ở Trung Quốc, ông Li đặt câu hỏi. Ông cũng cho rằng việc Việt Nam và Trung Quốc thống nhất thành lập Nhóm công tác về hợp tác trên biển trong chuyến thăm Hà Nội mới đây của Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường là "bước đột phá".
"Nếu Trung Quốc thành công trong việc 'bẻ từng chiếc đũa' thì nỗ lực của các nước khối Asean trong đàm phán Quy tắc Ứng xử tại Biển Đông (COC) sẽ thất bại nặng nề," phóng viên của chúng tôi nhận định. Mới đây, một liên doanh dầu khí Philippines-Anh bắt đầu thảo luận hợp tác với Trung Quốc về thăm dò khai thác tại Bãi Cỏ Rong (Reed Bank) ở Biển Đông. Liên doanh Forum Energy plc và tập đoàn Dầu khí Ngoài khơi Quốc gia Trung Quốc (CNOOC) đang đàm phán thăm dò khai thác gần Bãi Cỏ Rong mà Việt Nam và Trung Quốc cũng tuyên bố chủ quyền. Nếu một thỏa thuận được đưa ra thì đây sẽ là lần đầu tiên các công ty của Philippines và Trung Quốc cùng làm ăn trong vùng biển tranh chấp.
|