Trung Quốc điều phản lực cơ chiến đấu ra đảo Phú Lâm

Phản lực cơ của hải quân Trung Quốc có trang bị phi đạn tiến hành thao dượt trên khu vực gần Việt Nam ở Biển Đông, một động thái rõ ràng là phản ứng mới nhất của Bắc Kinh trước các cuộc tuần tra của tàu chiến Mỹ xung quanh các hòn đảo nhân tạo Trung Quốc xây trong khu vực.

Theo tờ South China Morning Post, hình ảnh hải quân Trung Quốc công bố hôm thứ bảy cho thấy các phản lực cơ chiến đấu thuộc Đội Nam Hải có trang bị võ khí cất cánh từ một đường băng trên đảo Phú Lâm thuộc quần đảo Hoàng Sa mà Việt Nam nhận chủ quyền.

Thứ Ba tuần trước, hải quân Mỹ điều tàu khu trục USS Lassen vào tuần tra bên trong khu vực 12 hải lý quanh đá Subi, 1 trong 7 bãi đá thuộc quần đảo Trường Sa mà Trung Quốc đã bồi đắp thành các đảo nhân tạo.

Hành động mà Hoa Kỳ tuyên bố là đơn thuần thực thi quyền tự do hàng hải trên các vùng biển quốc tế được hiểu ngầm như một cách cương quyết và công khai không công nhận các tuyên bố chủ quyền của Bắc Kinh tại đây.

Trung Quốc khuyến cáo rằng động thái ‘khiêu khích’, ‘nguy hiểm’ từ Mỹ có thể dẫn tới chiến tranh giữa hai nước siêu cường.

Thiếu tướng hồi hưu của Trung Quốc, Từ Quang Dụ, nói cuộc thao dượt của phản lực cơ Trung Quốc là phản ứng tối thiểu vì Trung Quốc đã cảnh báo sẽ đáp trả khi quyền trên biển bị xâm phạm.

Tuy nhiên, một chuyên gia am hiểu tình hình Biển Đông nói với VOA Việt ngữ rằng hành động trả đũa của Trung Quốc tối đa chỉ dừng lại ở mức đối đầu ngoại giao.

Luật sư Vũ Đức Khanh từ Canada chuyên nghiên cứu về chính trị Việt Nam, quan hệ quốc tế và luật pháp quốc tế: "Tôi nghĩ chắc chắn không có vấn đề nổ súng. Trung Quốc không điên dại gì nổ súng vì không đủ khả năng chống lại lực lượng Hoa Kỳ."

Học giả Ngô Vĩnh Long ở Mỹ chuyên nghiên cứu lịch sử Đông Nam Á, Đông Á, quan hệ Châu Á – Hoa Kỳ, hiện là Giáo sư khoa lịch sử của đại học Maine, cho rằng càng làm căng Trung Quốc càng bất lợi: "Trung Quốc sẽ càng ngày càng bị cô lập vì pháp lý hiện nay không về phía Trung Quốc. Dư luận thế giới đã hiểu vấn đề này. Nếu Trung Quốc có căng thì cũng sẽ càng làm cho thế của họ yếu đi."

Luật sư Lưu Tường Quang tại Úc, từng là một nhà ngoại giao của Việt Nam Cộng Hòa, nhận định: "Trung Quốc cần Mỹ hơn Mỹ cần Trung Quốc. Ưu tiên đó sẽ không cho phép Trung Quốc gây ra cuộc chiến lớn với Hoa Kỳ."

Truyền thông nhà nước Trung Quốc tối thứ năm tuần rồi loan tin hải quân nước này đã thực hiện cuộc diễn tập đối đầu thực tiễn ở Biển Đông.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ hôm 1/11 tuyên bố tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông khiến các nước trong khu vực gia tăng đòi hỏi về một sự hiện diện an ninh của Mỹ tại đây.

Lãnh đạo quốc phòng của Hoa Kỳ và Trung Quốc sẽ cùng tham dự cuộc họp của các Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN khởi sự vào ngày mai và kéo dài tới chủ nhật tuần này tại Kula Lumpur, diễn tiến ở Biển Đông nằm trong chương trình nghị sự.

Hoa Kỳ và Việt Nam chưa lên tiếng bình luận chính thức về cuộc tập trận của các phản lực cơ chiến đấu thuộc hải quân Trung Quốc ở Hoàng Sa.